برای هنر، برای عشق، برای مادر! | نقد و بررسی و بررسی فیلم Mother!
مادر! فیلمی که از بدو معرفی با اسمش همه را متعجب کرده بود و خبر از یک تجربه به یادماندنی می‌داد. فیلمی که می‌دانستیم دارن آرنوفسکی (نویسنده و کارگردان فیلم Mother!) می‌خواهد تمام تجربه و نبوغش را در آن بچلاند و یک عصاره دیوانه‌کننده به خوردمان بدهد. فیلم Mother! در واقع یک درام روانشناسانه عمیق است که با کاراکترهای درگیرکننده‌ای که دارد، داستانش را به مغز بیننده تزریق می‌کند. داستان مرموزی که بعد از تماشای فیلم روزها در ذهن‌تان مرورش می‌کنید و تحسین‌های پیاپی به آرنوفسکی می‌فرستید. البته باید گفت که فیلم Mother! کاملا روی تیغ ایستاده. بعضیها هنگام تماشای فیلم نهایت لذت را می‌برند و برداشت‌های عمیقی را از ماجرای این مادر کسب می‌کنند و بعضیها هم به هیچ وجه نمی‌توانند نیمه دوم آن را حتی تحمل کنند. مانند آن‌هایی که هنگام تماشای فیلم سالن سینما را ترک کرده‌اند یا پس از تماشای کامل، آن را زیر بار نقد گرفته‌اند و البته تعداد کمی هم ندارند. پیش از این هم اینچنین تجربه‌های ناهنجار که بیننده را از کوره در بیاورد داشته‌ایم و نظیرش را حتی در آثار قبلی دارن آرنوفسکی مثل مرثیه‌ای برای یک رویا تجربه کرده‌ایم. اما Mother! آمده تا ثابت کند آرنوفسکی بهترین کارگردانی است که می‌تواند با آثار هنری روانشناسانه‌اش، زیر پوست بیننده نفوض کند و آن را تا سرحد جنون در فیلمش فرو ببرد. در ادامه مطلب با ما در بازی‌مگ همراه باشید تا نگاهی داشته باشیم به گوشه‌های مختلف دنیای درون فیلم Mother!.
همه می‌خندند و او مضطرب است. این مادر از هیچ چیز سر در نمی‌آورد!
خلاصه داستان: فیلم Mother! از آن دسته فیلم‌هایی است که با مطالعه خلاصه داستانش حتی درصدی هم از داستان اصلی فیلم را متوجه نمی‌شویم. مادر درون داستان که نام و نشانی خاصی در فیلم ندارد، یک شوهر نویسنده دارد که عاشق عشق‌ورزی به مهمانان سرزده‌اش است. این زن و شوهر به خوبی زندگی‌شان را می‌کنند و درحال ساخت و ساز خانه‌شان هستند که اولین مهمان در خانه را می‌کوبد. پس از این مهمان، یکی پس از دیگری به جمع افراد اضافی درون این خانه اضافه می‌شود و حسابی این زن و شوهر را کلافه می‌کنند. بیننده فیلم همراه با مادر درون این خانه حوادث داستانی را دنبال می‌کند و به تماشای فشارهای روحی و روانی‌ای می‌نشیند که مهمانان سرزده و اعصاب‌خردکن ماجرا به این مادر وارد می‌کنند. مهمانان رفته رفته سلطه کامل خانه را در دست می‌‌گیرند و همسر صاحب‌خانه هم باردار شده است...
همان ابتدا از لبخندهای مرموز این مرد به جای عصبانی بودنش فهمیدم یک جای کار ایراد دارد!
جنیفر لارنس. اولین نقطه مثبت فیلم Mother! است که به خوبی از پس این آزموش بزرگ سینمایی برآمده. جنیفر لارنس در تجربه جدید خود باید نقش یک همسر عاشق را بازی کند که دوست دارد بچه‌دار شود و از طرفی هم مهمانان سرزده خانه‌شان به بدترین شکل ممکن زندگی‌اش را از هم فرو می‌پاشند. او مدام دلشوره دارد و هرزچندگاهی به‌کل از کوره در می‌رود و حرصش را خالی می‌کند. لارنس تنها کاراکتر فیلم Mother! است که می‌توانیم او را بفهمیم و منطقش را درک کنیم. او هم مثل ما سر از کار بقیه در نمی‌آورد و نمی‌داند چگونه باید به این وضعیت بد پایان بدهد. جنیفر لارنس با بازی فوق‌العاده خوب و باورپذیرش به ما اعتماد کامل می‌دهد که او هم مثل ما نمی‌داند ماجرا از چه قرار است و می‌خواهد هرچه زودتر همه چیز تمام شود و در یک آرامش ابدی فرو برود. از طرفی دیگر هم خاویر باردم را داریم. بازیگری که می‌خواهد تجربه نه‌چندان خوب دزدان دریایی کاراییب امسال را برای طرفدارانش جبران کند و دارن آرنوفسکی هم در بهترین وضعیت ممکن این فرصت را برای او فراهم کرده است. خاویر باردم شخصیت خیلی عجیبی در فیلم دارد که هیچوقت نمی‌توانید دلیل لبخندهای همیشگی‌اش در بدترین وضعیت‌های ممکن را بفهمید. باردم در به کارگیری نقش مرموزش استادانه عمل می‌کند و همان مکمل ناقصی است که لارنس در داستان احتیاج دارد. هرزچندگاهی در فیلم با حتی یک لحظه دیدن خاویر باردم خوشحال می‌شویم و اطمینان خاصر زیادی کسب می‌کنیم اما همین که با واکنش‌های عجیبش روبه‌رو می‌شویم و چهره ناامید و سراسر وحشت لارنس را می‌بینیم، از او عصبانی می‌شویم و آن را طرف مهمانان حساب می‌کنیم. این موضوع همان نوسان دیوانه‌واری است که فیلم Mother! مدام با استفاده از آن بیننده را عذاب می‌دهد. پس از جنیفر لارنس و خاویر باردم، بازیگران سرشناس دیگری هم داریم که کم کم به ضیافت درون فیلم اضافه می‌شوند و اولینشان هم اد هریس است.
آرنوفسکی به وعده‌اش عمل کرد و عجیب‌ترین اثر سینمایی‌اش را ساخت
تیم فیلمبرداری فیلم مثل یک شخصیت اصلی و کلیدی وارد فیلم شده است و هنرنمایی چشمگیری را هم با خودش به همراه دارد. همانطور که گفته شد، دوربین با روش فیلمبرداری روی شانه، مدام به دنبال جنیفر لارنس حرکت می‌کند و اتفاقات مختلف درون فیلم Mother! را به تصویر می‌کشد. تنها لوکیشن فیلم یک خانه بزرگ است که شخصیت‌های اصلی داستان هیچوقت از آن خارج نمی‌شوند. در نیمه دوم فیلم که هرچه به انتهای آن نزدیکتر می‌شویم، شاهد قاب‌های به مراتب شلوغ‌تری هستیم که با قرارگیری دست المان‌های مختلف در تصویر، سکانس‌های بسیار جذابی را تشکیل داده‌اند. معمولا همیشه نیمی از تصویر توسط لارنس پر شده است و در نیمه دیگرش حوادث مختلف درون خانه را می‌بینیم. در بعضی از قسمت‌های فیلم که شاهد دلهره دیوانه‌کننده‌ای هستیم و شخصیت مادر هم درد زیادی را متحمل می‌شود؛ شاهد افکت‌های تصویری زیبایی هستیم که هیجان لحظه را دوچندان می‌کند. همچنین در بعضی از سکانس‌ها به مقدار قابل توجهی از جلوه‌های ویژه هم استفاده شده است که سطح کیفی بسیار بالایی دارد و حوادث را همانطور که باید، رقم می‌زند. به طور کلی در فیلم Mother! شاهد سکانس‌هایی هستیم که پیش از این نظیرشان را یا خیلی کم دیده‌ایم یا اصلا ندیده‌ایم. مثال زدن در این رابطه ممکن است بخش‌های مهمی از داستان را فاش کند و به تجربه کامل از فیلم آسیب بزند.
یکی قلبش را از سینه برون کشیده و آن یکی دنیا را در دستش گرفته و در آتش می‌سوزد. همه‌چیز مرموز است...
همه چیز در فیلم Mother! به همان اندازه که باید، باکیفیت و مطلوب است. از فیلمبرداری شاهکار و بدون نقص سکانس‌ها که بگذریم، می‌رسیم به محتوای صوتی و موسیقی متن‌های فیلم. شاید عدم حضور کلینت منسل به عنوان آهنگساز فیلم Mother! تاحدودی طرفداران دارن آرنوفسکی را نگران کرده باشد. اما به هیچ وجه نیاز به نگرانی نیست و دارن آرنوفسکی بهترین محتوای صوتی و موسیقایی را برای فیلم جدیدش تدارک دیده. موسیقی متن‌های فیلم با اصوات دلنواز خود تا مغز و واستخوان بیننده نفوض و گیرایی اثر را ده‌چندان می‌کنند. موسیقی متن‌های فیلم به خوبی لحظات پرفشار و مضطرب داستان را تشخیص می‌دهند و با سبک و سیاق منحصر به فرد خود، هیجان فیلم را افزایش می‌دهند. همچنین در لحظات آرام و هنگامی که طوفان ظاهرا به پایان رسیده است، طوری بیننده را به یک آرامش عمیق فرو می‌برند که تمام فشارهای روحی و روانی سکانس‌های دلهره‌آور را تشدید می‌کند. برای مثال در تیتراژ پایانی فیلم شاهد یک موزیک آرامش‌بخش بسیار زیبا هستیم که بهترین فرصت برای خیره شدن به نمایشگر و فکر کردن درباره فاجعه‌ای که درحال تماشایش بودید را فراهم می‌کند.
فیلم Mother! شاید آن فیلم ترسناکی که در تریلرهایش نشان می‌داد و به نظر می‌رسید فقط به حوادث مربوط به یک خانه جن‌زده ختم بشوند، نیست. اما با داستان عمیق و نفسگیرش چنان ترسی را به وجود بیننده تزریق می‌کند که تا روزها با فکر کردن به فیلم، وحشت تمام بدنش را فرا می‌گیرد. دارن آرنوفسکی در فیلم Mother! خشونت لخت و بی‌تعارف خود را به نمایش می‌گذارد و با به‌کارگیری المان‌های مختلف ژانرهای درام و ترسناک و فانتزی، یک تجربه به‌یادماندنی و خیره‌کننده را به ارمغان می‌آورد.
تحلیل اختصاصی داستان فیلم Mother! بزودی در بازی‌مگ
نظرات