ژانر فانتزی از قدیم الایام یکی از لذتبخشترین ژانرهای سینما و ادبیات بوده چرا که در قالب این ژانر میشود به دنیاهای هیجانانگیز و دور از واقعیتِ خستهکننده رفت و به آرزوهای عجیب و غریبی که در پس ذهن پنهان شدهاند جامۀ عمل پوشاند، آن هم در قالب داستانهایی پر از قهرمانپروری و پایانهای خوب. در این لیست 10 مورد از برترین فیلمهای فانتزی را معرفی میکنیم.
شماره 10: Willy Wonka and The Chocolate Factory
داستان در ظاهر کودکانۀ Roald Dahl بعدتر هم تبدیل به فیلمی سینمایی شد اما اولین اقتباس به لطف بازی شیطانی و خاص جین وایلدر، که تعدادی از عکسالعملهایش در این فیلم تبدیل به Memeهای اینترنتی ماندگاری هم شده است، در کلاس خاص خودش قرار دارد. ویلی وانکایِ وایلدر نسبت به نسخۀ جانی دپ نزدیکی بیشتر به نسخۀ کتاب دارد اما حتی بد ذاتتر از اوست. این نوع از قهرمانپروری/دشمن سازی در اثری که شکل و شمایلی کاملاً کودکانه دارد، تجربهای خاص و تکرار نشدنی را رقم زده است.
شماره 9: Who Framed Roger Rabbit
رابرت زمکیس کارگردانی بسیار تجربهگراست و برای گرفتن یک شات که ضرورت چندانی ندارد (مثل سکانسی که در Cast Away دوربین با یک بستۀ پستی همراه میشود) حتی حاضر است دست به اختراع مجدد چرخ بزند، فقط و فقط اگر این چرخ جدید در دستیابی تجربۀ جدیدی که در ذهن دارد به او کمک کند. چه کسی برای راجر ربیت پاپوش دوخت با تلفیق سینمای نوآر و انیمیشنهای کلاسیک دنیای ویژهای را خلق کرده که شخصیتهای محبوب دیزنی و وارنر را در کنار هم قرار میدهد و شخصیتی مثل جسیکا ربیت را خلق کرده که عشق اول تعداد بسیار زیادی از مخاطبان آن است.
شماره 8: Pirates of the Caribbean: Curse of the Black Pearl
در مورد سری دزدان دریایی یک مسئله غیرقابل کتمان است آن هم اینکه این سری با گذشت زمان از نظر کیفی بدتر و بدتر شده است اما از طرف دیگر کیفیت قسمت اول و هیجانی که این نسخۀ فانتزی از دوران دزدان دریایی در حدود 20 سال پیش در تماشاگران به وجود آورد هم غیرقابل رد کردن است. نامزدی چندین جایزۀ اسکار که اگر رقیب این فیلم یکی از رکورد داران تاریخ مراسم اسکار نبود، احتمالاً چند تایی از آنها را به خانه میبرد، دلیل خوبی بر کیفیت این فیلم است و موفقیت تجاری قابل توجهی که باعث شروع یک فرنچایز بزرگ شد هم نشان دهندۀ محبوبیت این فیلم در نزد مخاطبان عام است.
شماره 7: The Fall
تارسم سینگ آثار فانتزی و علمی-تخیلی خاصی ساخته که وجه مشترک همۀ آنها نادیده گرفته شدن توسط منتقدان و مخاطبان بوده است! در The Fall، پروژهای که به مدت نسبتاً طولانی در محیطهای واقعی و تاریخی ساخته شده نوع خاصی از فانتزی را شاهد هستیم که اثری مانند آن را حقیقتاً سراغ نداریم حتی به وجود اینکه خود این فیلم بازسازی یک فیلم اروپایی کمتر شناخته شده است! روایتی که داستانهای فولکوریک، افسانههای شرقی و غربی را در یک پکیج با طراحی هنری استثنایی کنار هم قرار داده، باید بیشتر از اینها به آن توجه شود و امیدوارم به واسطۀ این لیست تعداد دیگری از مخاطبان هم به این فیلم فرصت تازهای بدهند.
شماره 6: Big Fish
فانتزی تیم برتونی، گونهای خاص از فانتزی است که خالصترین آنها توسط خود تیم برتون ساخته میشود اما افرادی مانند برایان فولر و هنری سلیک هم در ساخت آثاری با این استایل هنری به موفقیتهایی دست پیدا کردهاند. Big Fish پیچیدهترین و فانتزیترین ساختۀ تیم برتون نیست اما فاصلۀ نسبیای که اینجا از فضای گاتیکِ معمولِ ساختههایش گرفته کمک کرده تا تجربهای شیرینتر و دلپذیرتر به وجود آمده باشد. داستان زندگی پیرمرد خیالبافی که زندگیاش را خوش رنگ و لعابتر از چیزی که واقعاً بوده در ذهن خود هک کرده، جای قبطه خوردن بسیار دارد.
شماره 5: The Princess Bride
The Princess Bride احتمالاً عجیبترین داستان شاه و پریانی است که سراغ داریم. ظواهر کلی داستان تقریباً همان چیزی است که به طور معمول در این قبیل آثار میبینیم، چیزهایی مثل ربوده شدن یک شاهدخت و تلاش قهرمان داستان برای نجات او اما جنس شخصیتهای خاصی که این داستان کلیشهای را پر کردهاند باعث شده تا این فیلم به اثری ماندگار با طرفداران دو آتشۀ بسیار تبدیل شود. در کنار اینها دیالوگهای به یادماندنی این فیلم است که از فضای پرطمطراق یا بی دلیل کودکانۀ آثار شاه و پریانی به شدت دور است.
شماره 4: Being John Malkovich
اسپایک جونز (کارگردان) و چارلی کافمن (نویسنده) در همین اولین تجربۀ سینمایی خود نشان دادند که حرف و کلامی که با خود به سینما میآورند شبیه هیچ چیزی که قبل از آن ساخته شده نیست و با گذشت بیش از دو دهه از ساخت این فیلم، به جز آثاری که این دو در ساختشان نقش داشتهاند، چیزی شبیه «جان مالکوویچ بودن» ساخته نشده است. داستان این فیلم ماجرای عروسکگردان آس و پاسی را روایت میکند که در ساختمانِ شغل جدید خود، دریچۀ عجیبی را پیدا میکند. این دریچه به کجا ختم میشود؟ به درون ذهن جان مالکوویچ، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون!
شماره 3: The Wizard of Oz
جادوگر شهر آز پر است از سکانسهای بی نظیر که حتی همین امروز و با گذشت بیش از 80 سال و پیشرفتهای فنی بسیار، مخاطب را مسحور زیبایی اعجاب انگیز خود میکنند. ماجرای دختری که بعد از طوفانی سهمگین همراه با خانۀ خود از کانزاس به سرزمینی ناشناخته پا میگذارد و شخصیتهای عجیب و غریبی که با او همراه میشوند تا هر کدام چارۀ مشکل خود را نزد جادوگر شهر آز پیدا کنند و البته جادوگر خبیثی که سد راه آنها برای رسیدن به هدفشان میشود، پر است از ایدههای که همین امروز هم تازگی و طراوت سالهای دور خود را حفظ کردهاند.
شماره 2
Pan’s Labyrinth
گیرمو دلتورو در یکی از مصاحبههای خود گفته بود که با هیولاها که حکم طرد شدگان و درک نشدههای دنیاهای فانتزی هستند، به شدت همذاتپنداری میکند و این همذاتپنداری کاملاً در آثار او مشهود است. دلتورو که تمام کارنامۀ هنری خود را به ساخت زندگینامۀ هیولاها و اشباح اختصاص داده است، همین چند سال پیش بالاخره موفق شد با یک داستان هیولایی جوایز اسکار را درو کند اما به اعتقاد عده بسیاری، Pan's Labyrinth که نسخهای ترسناک از داستان آلیس در سرزمین عجایب با پسزمینۀ اسپانیای دورۀ ژنرال فرانکوست، حداقل یک سر و گردن از ساختۀ اسکار بردۀ او بالاتر است.
شماره 1: The Lord of the Rings Trilogy
یکی از ناخواستهترین و بزرگترین پروژههای تاریخ سینما در زمان ساخت، تبدیل به یکی از ماندگارترین آثار نه فقط فانتزی، بلکه کل تاریخ سینما شده است. زمانی که پیتر جکسون بندهای کفشش را محکم کرد تا از کتابهای محبوب دورۀ نوجوانیاش فیلم بسازد با درهای بستۀ بسیاری رو به رو شد اما با استقامت خود، نهایتاً مجموعهای را ساخت که در کنار موفقیتهایی که به دست آوردند، نگاه اهالی سینما به ژانر فانتزی را در جهت مثبتتری به تغییر واداشتند. ای کاش جکسون در زمان ساخت سه گانۀ هابیت هم به همین اندازه از جان و دل مایه گذاشته بود.
نظرات