تاریخ Square Soft، که البته در دو دهه اخیر تبدیل به Square Enix شده، به قبل و بعد از عرضۀ اولین شماره از سری Final Fantasy تقسیم می‌شود. عنوانی که قرار بود تا آخرین ساختۀ این شرکت قبل از تعطیلی به علت عدم موفقیت تجاری ساخته‌های قبلی باشد، به نان‌آور اصلی این شرکت مبدل شد به طوری که عناوین دیگری که از نظر ساختار و محتوا تفاوت‌های قابل توجهی با این سری داشتند هم در ابتدا با نام و نشان Final Fantasy مطرح می‌شدند. یکی از این سری بازی‌های وابسته، سری Mana بود که اولین شماره آن در هنگام عرضه در غرب با نام Final Fantasy Adventures منتشر شد! علل مختلفی وجود دارد که چرا این مجموعه هیچ گاه نتوانست به موفقیت‌های مجموعه فاینال فانتزی دست یابد اما بعد از یک خواب زمستانی 10 ساله، به نظر می‌رسد که تلاشی جدی در جهت مطرح کردن مجدد نام Mana در بخشی از Square Enix به راه افتاده است. بعد از عرضه بازسازی نسخه اول در سال 2016 برای برخی پلتفرم‌های همراه و بازخوردهای مثبتی که دریافت کرد، نسخه‌ای سه بعدی از دومین قسمت این مجموعه در سال 2018 منتشر شد که آنطور که باید و شاید نتوانست انتظارات را برآورده کند. با این وجود و به دلیل عدم عرضۀ رسمی Trials of Mana در خارج از ژاپن در زمان انتشار اولیه، افراد زیادی چشم انتظار عرضه این بازسازی جدید بودند و در ادامه خواهیم دید که آیا تیم سازنده از اشتباهاتی که در بازسازی قسمت دوم رخ داده بود، درس گرفته‌اند یا خیر؟
داستان Trials of Mana برای افرادی که نسخۀ ترجمۀ طرفدارانِ بازی اصلی را تجربه کرده‌اند، روایت آشنایی دارد. درخت جادویی مانا که حکم قلب تپندۀ دنیای بازی را دارد، در حال از دست دادن انرژی خود است که این مسئله می‌تواند منجر به نابودی این دنیا به واسطۀ آزاد شدن هیولاهای Benevodon شود. در کنار این مشکل، 3 جناحِ پشت پردۀ اهریمنی هم تلاش دارند تا با تصاحب قدرت مانای باقی‌مانده، اهداف شومِ مدنظر خود در رابطه با این دنیا را به سرانجام برسانند. برای نجات دنیای مانا، کنترل 3 قهرمان از 6 قهرمان پیشفرض به بازیکنان واگذار می‌شود که هر کدام از این قهرمانان با یکی از این 3 جناحِ اهریمنی سر جنگ دارد.
اینکه مخاطب کدام شخصیت‌ها را انتخاب می‌کند و ترتیب انتخاب آن‌ها، در روایت داستان و نقاط عطفی که تجربه می‌کند تأثیرگذار است. تمامی شخصیت‌ها به جز لحظات ابتدایی و نقش منفی اصلی، به طور کلی یک مسیر را طی می‌کنند اما حوادث و برخوردهایی که شخصیت‌های مختلف در طول این مسیر تجربه می‌کنند، تفاوت‌های جالبی با یکدیگر دارد به طوری که برای تجربه کامل داستان به حداقل دو دور بازی کردن نیاز است و در عین حال با استفاده از ترکیب‌های مختلفِ شخصیت‌ها می‌توان این ارزش تکرارپذیری را بالاتر هم برد.
هسته روایت اصلی Trials of Mana بسیار ساده و سرراست است و بدون شک توان رقابت با آثار حماسی و بزرگِ این روزهای ژانر نقش‌آفرینی را ندارد اما همین سادگی یک نوع خلوص ویژه به داستان بخشیده که مشابه آن را مدتیست که ندیده‌ایم. با وجود اینکه سرنوشت یک دنیا به موفقیت قهرمانان تحت کنترل مخاطب بستگی دارد و حوادث بعضاً غم‌انگیزی هم برای این شخصیت‌ها روی می‌دهد اما داستان هیچ زمانی خودش را بیش از حد جدی نمی‌گیرد. کل‌کل‌های بین شخصیت‌ها که نسبت به نسخۀ قبلی گسترش یافته، در مجموع خوب از آب درآمده اما بودجۀ احتمالاً محدود تیم سازنده باعث شده تا میزان این لحظاتِ بین شخصیت‌ها کمتر از چیزی باشد که باعث بهبود شخصیت‌پردازی شود. در مجموع، داستان و شخصیت‌پردازی در عین سادگی و حتی کهنگی در سطح قابل قبولی قرار دارد و طرفداران قدیمی‌تر آثار نقش‌آفرینی را به هیچ وجه ناامید نمی‌کند.
ساختار گیم‌پلی از منظر طراحی مراحل تقریباً همان چیزیست که در نسخۀ 25 سال پیش ارائه شده بود که این مسئله باعث شده تا گرد کهنگی روی چهرۀ Trials of Mana بنشیند. مثل بسیاری از آثار JRPG سال‌های دور، خبری از مراحل فرعی یا مینی‌گیم‌هایی که کلیت کار را از یکنواختی در بیاورد وجود ندارد و همه چیز حول محور مأموریت اصلی می‌گردد. البته همین مأموریت اصلی یک مأموریت تکراری و متمرکز بر یک نقطه نیست و در واقع یک ماجراجویی بزرگ است که مخاطبان را به گوشه گوشۀ دنیای مانا می‌کشاند، از سرزمین برفی و یخ زده تا صحراهای خشک و بی آب و علف. با این وجود اگر کمی رنگ و لعاب بیشتری زندگی ساکنان شهرها و روستاهایی که به آن‌ها سفر می‌کنیم داده می‌شد، کیفیت مأموریت اصلی و علاقه‌مندی مخاطبان به نجات این دنیا و ساکنانش هم افزایش پیدا می‌کرد.
سیستم مبارزات به جز حلقۀ آیتم‌ها و دستورات، که البته همین موارد هم هم تغییراتی داشته، کاملاً نسبت به نسخۀ اصلی تغییر کرده که البته با توجه به سه بعدی شدن بازی و نوع تغییراتی که در بازسازی قسمت قبلی شاهد آن بودیم، اتفاق قابل انتظاری بود. کلیت مبارزات یک سیستم اکشن-نقش‌آفرینی نسبتاً ساده است که در آن ضربات سریع، ضربات قوی و قدرت‌های جادویی در اختیار هر کدام از شخصیت‌ها قرار گرفته است. سیستم ارتقا توانایی شخصیت‌ها هم سیستمی سرراست است و برای افرادی که آشنایی چندانی با ژانر نقش‌آفرینی ندارند می‌تواند عامل جذب‌کننده‌ای باشد. بعد از دست‌یابی به پیشفرض‌هایی مشخص، امکان تغییر کلاس شخصیت‌ها هم فراهم می‌شود که با افزوده شدن قدرت‌های جدید و افزایش میزان ویرانگری قدرت‌های قدیم‌تر، جلوی یکنواخت شدن مبارزات را می‌گیرد.
گشت و گذار در محیط با توجه به اینکه هیچ سوراخ سنبه‌ای شما را از نظر پول و آیتم دست بدرقه نمی‌کند، در سطح خیلی خوبی قرار دارد و برخی از نقشه‌ها به شکلی تو در تو طراحی شده‌اند که برای دسترسی به برخی از صندوقچه‌های گنج مورد نظرتان باید کمی با ذهن خود کلنجار بروید. عملکرد دشمنان هم به طور کامل بستگی به درجه سختی مورد انتخاب دارد، در حالت نرمال، عدم توجه به توانایی‌های شخصیت‌های تحت کنترل، در مبارزاتِ بعد از چند ساعت ابتدایی، می‌توانند مخاطب را به دردسر بیندازد و در درجۀ آسان، به جز برخی از باس‌فایت‌ها، مشکل چندانی در طول مسیر برای بازیکن ایجاد نمی‌شود. در مجموع با در نظر گرفتن برخی یکنواختی‌ها و کهنگی گیم‌پلی از نظر طراحی مراحل، با یک اکشن-نقش‌آفرینی ساده طرف هستیم که برای دورۀ استراحتِ میان عناوین بزرگتر، انتخاب خوبی به شمار می‌آید.
طراحی بصری مشابه همان چیزیست که در بازسازی Secret of Mana شاهد آن بودیم، یعنی یک نوع طراحی انیمه مانند برای محیط‌ها و ظاهر شخصیت‌ها در فضایی سه بعدی. این طراحی خوش رنگ و لعاب باعث شده تا حتی دشمنانی مثل زامبی‌ها که در ذهن واژۀ «کریه» را تداعی می‌کنند هم در جهت بامزه و گوگولی بودن طراحی شده باشند. جای تأسف دارد که برای شخصیت‌های انسانی همین میزان از دقت به کار نرفته و کل ساکنان دنیای مانا 4 یا 5 انسان کاملاً شبیه یکدیگر هستند.
محیط‌ها با توجه به هدف اصلی سازندگان و بودجۀ بازی، پرجزئیات نیستند اما تعدد قابل توجه آن‌ها باعث نشده تا هر محیط طراحی ویژه خودش را نداشته باشد؛ یک محیط در دل کوهی آتش‌فشانی و آماده فوران قرار دارد، محیط دیگری یک خرابه باستانی پیچ در پیچ است، محیطی دیگر یک بیابان با شن‌های روان و ... . در بحث صداپیشگی چه در زبان ژاپنی و چه در زبان انگلیسی، بازی نمره مردودی می‌گیرد که البته ایرادات این بخش با وجود دو نسخه موسیقی متن، که همان تنظیم نسخۀ اولیه است و دیگری تنظیمی جدید بر اساس آن، تا حدی جبران شده است.
Trials of Mana به دنبال اختراع مجدد چرخ نرفته و بخش اعظمی از ایده‌هایش را هم از دل همان نسخۀ 25 سال پیش بیرون کشیده و بخش دیگری را هم از بازسازی قسمت قبلی. محصول نهایی یک اثر سرگرم‌کننده اما تا حد زیادی کهنه نسبت به زمانۀ خود است که احتمالاً طرفداران قدیمی را راضی نگه می‌دارد و از طرف دیگر می‌تواند افرادی که به دنبال یک اثر ساده در این سبک و سیاق هستند را هم به خود جذب کند.
نسخه نقد و بررسی بازی Trials of Mana توسط ناشر در اختیار بازی‌مگ قرار گرفته است.
نظرات