موسیقی خاطرات | نقد و بررسی انیمیشن COCO مطلب ویژه

یادداشتی بر انیمیشن COCO

دنیای انیمیشن‌ها سال‌ها است که والاترین مفاهیم انسانی را به ساده‌ترین و زیباترین شکل به تصویر کشیده؛ عشق، انسانیت و زندگی در این آثار به ظاهر کودکانه بیش از هر تولید سینمایی دیگری به چشم می‌آید. آخرین ساخته «لی آنکریچ» (Lee Unkrich) نیز مثل دیگر آثار فاخر این هنرمند، اثری ستودنی و مملو از مفاهیم انسانی است. او که آثاری مانند «دایناسور خوب»، «کمپانی هیولاها» و «داستان اسباب‌بازی‌» را در کارنامه خود دارد، این بار نیز با هنرمندی تمام اثری ساخته است تا به همه انسان‌ها یادآور شود، همدیگر را دوست داشته و عجولانه قضاوت نکنند، هیچ‌گاه مردگان خود را با دست فراموشی نسپارند و بدانند که هیچ چیزی در زندگی آن‌ها مهم‌تر از خانواده نیست.

یک قصه دوست‌داشتنی

«میگِل» (Miguel) کوچک‌ترین عضو خانواده‌ای مکزیکی است که سال‌هاست به خاطر اشتباه جدشان موسیقی را تحریم کرده‌ و شغل دوزندگی کفش را برگزیده‌اند؛ اما میگل عاشق موسیقی است و استعداد شگرفی در نواختن گیتار دارد. او که آرزوی نوازندگی و موسیقی در سر دارد، در جدال با خانواده‌اش برای شرکت در یک مسابقه استعدادیابی به ناگاه وارد دنیای مردگان شده و آنجاست که تمام زندگی خود، خانواده‌اش و مادر مادربزرگش که «کوکو» (COCO) نام دارد را متحول می‌کند.
تمام پی‌رنگ داستان فیلم همین چند خطی است که خواندید! با این حال آن‌قدر خوب پرداخت شده و دارای فراز و فرودهای جذابی است که تا آخرین ثانیه‌های فیلم شما را با خود همراه کرده و اشک از چشمانتان سرازیر می‌کند. داستان انیمیشن COCO به زیبایی هرچه تمام‌تر روایت می‌شود؛ آن‌قدر خوب و شیوا است که پس از اتمام فیلم اصلاً گذر زمان را احساس نخواهید کرد. این انیمیشن با داستان‌گویی بی‌نظیر، مجموعه‌ای از مفاهیمی را که شاید کم‌کم در حال فراموشی است در قالب قصه‌ای بازگو کرده و به مخاطب بزرگ‌سال خود یادآور می‌شود آن‌ها را از یاد نبرده و به مخاطب خردسال خود این مفاهیم را در زیباترین فرم ممکن آموزش می‌دهد. این موضوع که باید برای هر انسانی خانواده او در بالاترین اولویت باشد مطلبی است که بارها و بارها افراد مختلف به کودکان و بزرگ‌سالان گوشزد کرده‌اند؛ اما عملکرد COCO در انتقال این مهم بسیار ستودنی و تأثیرگذار است. انیمیشن به زیباترین فرم روایی این چنین موضوع مهم و البته ساده‌ای را آموزش می‌دهد.
از کنار انتقال مفاهیم که بگذریم، داستان COCO در شخصیت‌پردازی نیز به بهترین شکل ممکن ظاهر می‌شود. هرکدام از کاراکترهای فیلم در پیشبرد داستان و ایجاد فضاهای دراماتیک مختلف نقش دارند. هیچ کاراکتری را پیدا نخواهید کرد که بدون حضور او، بخشی از فضاسازی و روایت فیلم دچار مشکل نشود. در دوره‌ای که اغلب آثار سینمایی از شخصیت‌پردازی نامناسب رنج می‌برند، این توجه نویسنده و کارگردان انیمیشن به پرداخت شخصیت‌های داستان بسیار ستودنی و قابل تقدیر است.

میگل و سگی خیابانی خوش قلب!

رنگ یک روز پاییزی

داستان COCO در زمان روز مردگان که یک از جشن‌های ملی مکزیک است، روایت می‌شود. جشن روز مردگان به مدت 3 روز و از تاریخ 31 اکتبر شروع می‌شود، درست زمانی که هوا بسیار پاییزی است. رنگ‌ها در فصل پاییز زیبا و چشم‌نواز بوده و مردمان مکزیک نیز خود مردمانی با لباس‌های رنگارنگ و زیبا هستند. انیمیشن COCO تمام این‌ها را در کنار هم قرار داده و بوم‌های نقاشی رنگارنگی خلق کرده است که مملو از برگ‌های پاییزی نارنجی و روح‌نواز است.
طراحی انیمیشن و رنگ‌بندی مناظر در انیمیشن COCO بی‌نظیر است و روح و روان بیننده را نوازش می‌دهد. طراحی لباس‌ها، چهره‌ها، لوکیشن‌ها و دانه‌دانه برگ‌هایی که برای خیرمقدم به مردگان گسترده شده‌اند آن‌قدر زیباست که شاید محو تماشای فضای انیمیشن شده و از داستان فیلم غافل شوید. در بسیاری از صحنه‌های فیلم شما آن‌قدر رنگ‌های چشم‌نواز خواهید دید که چشمانتان مست شده و ناخودآگاه وارد دنیای مردگان خواهید شد.
هرچند صحبت در مورد کیفیت انیمیشن‌های تولیدی «پیکسار» (PIXAR) اطاله مطلب است، با این وجود طراحی شخصیت‌های انیمشین نیز مانند دیگر آثار تولیدی پیکسار و آنکریچ، در بالاترین استاندارد انیمیشن‌سازی قرار دارد. طراحی انیمیشن‌ها آن‌قدر روان و عالی اجرا شده است که با دیدن واکنش صورت شخصیت‌ها ممکن است خیال کنید که این‌ها نه کاراکتر کارتونی بلکه شخصیت‌های واقعی هستند.

گیتار فلامنکو

انیمیشن COCO درباره جادوی موسیقی است. جادویی که می‌تواند تمام خاطرات از دست رفته یک انسان را به او بازگرداند. در این انیمیشن موسیقی بخشی از روایت داستانی است که بیننده را با خود همراه کرده و در بزنگاه‌های روایی او را وادار به قلیان احساسات می‌کند. به جرئت می‌توان گفت که موسیقی زیبای مکزیکی با نوای گیتار فلامنکو تأثیرگذارترین بخش انیمیشن داستانی COCO است.
سازنده موسیقی این انیمیشن «مایکل جاکینو» است. کسی که برای ساخت موسیقی انیمیشن «UP» برنده جایزه اسکار شده و چندین جایزه «گرمی» را برای انیمیشن‌های مختلف به دست آورد است. او همچنین موسیقی متن بازی‌هایی نظیر Medal of Honor و Call of Duty را ساخته و برای آن‌ها جایزه GDC را دریافت کرده است.
نه تنها موسیقی COCO بسیار شنیدنی و لذت بخش است، بلکه صداگذاری انیمیشن و صداپیشگی شخصیت‌ها نیز مانند دیگر آثار پیکسار شنیدنی و همراه با طنزی دلنشین است. بیشتر صداپیشگان انیمیشن هنرپیشه‌های مکزیکی هستند و از این رو تماشاگر، ارتباط بهتری با شخصیت‌های داستان پیدا می‌کند.

صحنه‌ای پر از احساسات در حال فراموشی

کلام پایانی

انیمیشن COCO که آخرین ساخته لی آنکریچ است، با موسیقی بی‌نظیر جاکینو و جلوه‌های بصری فوق‌العاده معجونی است که طعم آن هرگز فراموش نخواهد شد. یک اثر فاخر که در عین سادگی نه تنها مفاهیم اصولی و بنیادی زندگی را به کودکان آموزش می‌دهد، بلکه تلنگری است برای بزرگ‌سالان که اگر رفتگان خود را فراموش کرده‌اند، با دادن خیرات آن‌ها را یاد کرده و در جشن مردگان آن‌ها خوشحال نمایند. به کودکان و بزرگ‌ترها یاد می‌دهد همدیگر را دوست بدارند و هیچ چیز را بر خانواده خود ترجیح ندهند. به آن‌ها گوشزد می‌کند که همدیگر را زود قضاوت نکرده و یکدیگر را ببخشند.
فیلم COCO یک انیمیشن عالی در بالاترین حد کیفی ممکن است که داستانی زیبا را روایت می‌کند. دیدن این اثر فاخر سینمایی را از دست ندهید و مطمئن باشد که بعد از یک بار دیدن COCO باز هم به سراغ آن و موسیقی‌های زیبایش خواهید رفت.