«انریکو فِرمی» فیزیکدان برجستۀ ایتالیایی و برندۀ جایزه نوبل، در پاسخ به عدم مشاهدۀ موجودات فضایی در شرایطی که وجود حیات فرازمینی از احتمال بالایی برخوردار است، نظریه‌ای را مطرح کرد که به «پارادوکس فرمی» شهرت دارد. این نظریه از این قرار است که هر تمدنی در نهایت به نقطه‌ای می‌رسد که خودش را با دستان خودش نابود می‌کند، حالا این مسئله می‌تواند ناشی از استفادۀ بی‌رویه از منابع، جنگ یا حوادث غیرقابل پیش‌بینی مثل تشعشعات ستاره‌ای ناگهانی، انفجار غیرمنتظرۀ هستۀ سیاره و مواردی از این دست باشند. نزدیک به 70 سال بعد از درگذشت آقای فِرمی، کماکان ارتباط با موجوداتِ فرازمینی رخ نداده که اگر این مسئله را مهر تأییدی بر این نظریه بدانیم، آیندۀ تاریکی در انتظار بشریت است. بازی The Fermi Paradox، ساختۀ استودیوی Anomaly Game، مخاطب را در نقش ناظری فعال به تماشای شکل‌گیری و رشد حیات در سرتاسر کائنات دعوت می‌کند. با بررسی نسخۀ Early Access این عنوان همراه باشید.
در The Fermi Paradox نقشۀ بخشی از عالم با کهکشان‌ها و منظومه‌های مختلف پیش روی شما گذاشته می‌شود. در ابتدا هیچ اثری از حیات در این نقشه دیده نمی‌شود و فقط می‌توانید به جمع‌آوری آیتمی به نام Synthesis بپردازید که به نوعی پول کیهانی است و در تصمیم‌گیری‌های آینده به شدت نیازمند آن هستید. بعد از مدتی کوتاه، اولین نشانه‌های حیات هوشمند در یکی از این سیارات خودش را نشان می‌دهد و اولین تصمیم مهم اینجاست که باید از بین سه گونۀ جانوری مختلف که امکان تبدیل شدن به گونۀ هوشمند غالب در آن سیاره دارند، یکی را برگزینید که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند، مثلاً یکی از نظر هوشبهر پیشرفته‌تر اما جمعیت کمتری دارد و در دوران آغازین سختی زیادی برای بقاء دارد ولی گونه‌ای دیگر، دارای جمعیت و قدرت مبارزه‌ای بالاست اما ساختار آن به گونه‌ای جنگ‌طلبانه با هوش پایین‌تر است که با تصمیمات نابخردانه، چاه‌های بسیاری سر راه بقای خود حفر می‌کند.
بعد از این انتخاب، باید با مدیریت صحیح منابع، رویکرد اخلاقی، جمعیت، تلفات جنگ احتمالی و پیشرفت تکنولوژی، این تمدن نوپایی که برگزیده‌اید را از دوران سنگی تا سفر به تمامی کهکشان‌ها هدایت کنید اما همه چیز به همین سادگی نیست چون شما ناظر بر تمام عالم هستید و نه فقط همین یک تمدن و ناگهان در سیاره‌ای دور دست، گونۀ دیگری هم تبدیل به حیات هوشمند جدید می‌شود و حالا باید این گروه جدید را هم مدیریت کنید و این پیدایش حیات جدید، تا انتها ادامه پیدا می‌کند که کار مدیریت را سخت‌تر می‌کند. اینجاست که نه تنها باید تصمیمات سرنوشت‌سازی مختص شرایط یک تمدن بگیرید، بلکه به علت کمیاب بودن آیتم Synthesis، مجبور هستید که گاهی شانس بقای یک تمدن را فدای پیشرفت دیگران کنید.
سازندگان The Fermi Paradox شرایط بسیار جذاب و حساسی را سر راه شما قرار می‌دهند و همیشه پاسخ ایده‌آل‌گرایانه، گزینۀ درستی برای رسیدن به نقطۀ نهایی پیشرفت یک تمدن نیست به طوری که گاهی مجبور می‌شوید تا میلیاردها نفر از جمعیت را فدا کنید تا منابع کافی برای تضمین آیندۀ این تمدن در اختیارتان باقی بماند. گاهی به نظر می‌رسد که ارسال پیام به سیارات دیگر بهترین کار برای داشتن آینده‌ای درخشان است اما اگر یک تمدن هنوز درگیر مسائلی مثل جنگ بر سر زمین و خرافات باشد، پیامش توسط تمدنی دیگر با بی‌تفاوتی رو به رو می‌شود یا شروع سفرهای کیهانی باید در زمان مناسب صورت گیرد چرا که برای یک تمدن خاص، یک بار شکست در این راه ممکن است باعث انتخاب انزوای ابدی و پرهیز از پیشرفت‌های تکنولوژیکی بیشتر شود.
هر چقدر هم که با دقت تمام گزینه‌هایی که سر راهتان قرار می‌گیرد را انتخاب کنید، بالاخره حوادثی ناگهانی از راه می‌رسند و جذابیت اصلی The Fermi Paradox در همین لحظات است که سعی می‌کنید تا یک تمدن نزدیک به انقراض را از جمعیتی یکی دو میلیون نفری، مجدداً به نقطۀ جلال و شکوه قبلی برگردانید که اگر این تلاش نتیجه بخش باشد، لذت غیرقابل وصفی با خود به همراه دارد. از دیگر موقعیت‌های جذاب، زمانی است که بخشی از یک تمدن بعد از سفر به سیاره‌ای دیگر در ابتدا ارتباط خود را با سیارۀ مادر حفظ می‌کند اما به مرور و با گذشت چند نسل، مسیر متفاوتی را طی می‌کند و مثلاً ممکن است کنترل سیارۀ مادر به دست سازمان‌های تجاری بزرگ بیفتد که این مسئله به واسطۀ کنترل مردم در جهت دریافت سود بیشتر، باعث کندی رشد تکنولوژیکی می‌شود و تأثیراتی منفی بر اخلاقیات جامعه می‌گذارد اما به موازات همین اتفاق‌ها، سیارۀ دوم تبدیل به جامعه‌ای آرمانشهری با دستاوردهای تکنولوژیکی غیرقابل باور می‌شود.
با توجه به اینکه The Fermi Paradox کاملاً از طریق متن پیگیری می‌شود بخش گرافیک را نمی‌توان به صورت سنتی مورد بررسی قرار داد اما تصاویری که برای لحظات مهم در کنار انتخاب‌های نقش می‌بندند، نقاشی‌های جذابی هستند که برای تعداد زیادی از تمدن‌ها با تصاویر کاملاً متفاوتی رو به رو می‌شویم. نکته جذاب دیگر این بخش، گستردگی طراحی موجودات فضایی است که سازندگان خودشان را به گونه‌های انسان مانند محدود نکرده و حتی گیاه‌های هوشمند هم جز گزینه‌های محتمل برای شکل‌گیری تمدن هستند و جالب اینکه این موجودات بسته به دورۀ تکنولوژیکی خاصی که در آن به سر می‌برند، از پوشش متفاوتی استفاده می‌کنند. موسیقی متن هم با تغییر به موقع پخش قطعات محدود خود و ایجاد ضرباهنگ مناسب در زمان تصمیمات مهم، در اینکه یک اثر تماماً متنی برای مخاطب خود هیجان‌انگیز باشد نقش مهمی ایفا کرده است.
در مجموع به عنوان یک اثر ساده که نام یک نظریۀ علمی ترسناک را برای خود برگزیده، The Fermi Paradox جذاب و سرگرم کننده است اما مسئله اینجاست که از امروز تا عرضۀ نهایی دقیقاً چه امکاناتی قرار است به این مجموعه اضافه شود تا تبدیل به چیزی فراتر از یک پروژۀ ساده اما جذاب شود.
نظرات